Nowelizacja ustawy AML dotycząca implementacji Dyrektywy V AML
Jakie zmiany przyniosła nowelizacja ustawy AML z 2021 roku, związana z implementacją Dyrektywy V AML?
Dnia 30 kwietnia 2021 roku w Dzienniku Ustaw została ogłoszona Ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw, która wejdzie w życie po 14 dniach od momentu ogłoszenia. Ustawa ta ma na celu implementację Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 (tzw. Dyrektywa V AML) i zakłada szereg ważnych modyfikacji.
Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z 2021 roku – kluczowe zmiany
1. Rozszerzenie katalogu instytucji obowiązanych m.in. o przedsiębiorców prowadzących działalność polegającą na obrocie lub pośrednictwie w obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami lub ich przechowywaniu – w zakresie transakcji o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10.000 euro oraz o przedsiębiorców zajmujących się świadczeniem usług polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego; oraz wyłączenie z ustawy czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami zmierzających do zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ich części, w której miesięczny czynsz został określony w wysokości mniejszej niż równowartość 10.000 euro. Zmiany wchodzą w życie w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy zmieniającej.
2. Zmiana definicji osób zajmujących eksponowane stanowisko polityczne – zawężenie katalogu stanowisk uznawanych za eksponowane politycznie przez wyłączenie z katalogu grup stanowisk średniego i niższego szczebla, m.in. kierowników urzędów terenowych organów rządowej administracji specjalnej, oraz stworzenie wykazu stanowisk i funkcji publicznych w drodze rozporządzenia kwalifikujących się jako eksponowane stanowisko.
3. Ograniczenie danych, które należy pozyskać przy ustaleniu beneficjenta rzeczywistego, do imienia i nazwiska oraz wprowadzenie obowiązku udokumentowania utrudnień powodujących brak możliwości lub wątpliwości co do ustalenia beneficjenta rzeczywistego.
4. Zobowiązanie instytucji obowiązanych do dokonania zgłoszenia do Ministra Finansów wątpliwości w zakresie prawdziwości danych innego podmiotu ujawnionych w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych.
5. Konkretyzacja w zakresie stosowania środków bezpieczeństwa finansowego – środki bezpieczeństwa finansowego powinny być stosowane również m.in. w przypadku zmiany uprzednio ustalonych danych klienta lub beneficjenta rzeczywistego lub w przypadku, gdy instytucja obowiązana była w ciągu danego roku kalendarzowego zobowiązana na podstawie przepisów prawa do skontaktowania się z klientem w celu weryfikacji informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych.
6. Podwyższenie progu względem pieniądza elektronicznego, którego nieprzekroczenie będzie skutkowało brakiem konieczności przeprowadzenia środków bezpieczeństwa finansowego w postaci identyfikacji klienta i jego beneficjenta rzeczywistego oraz oceny stosunków gospodarczych z 50 do 150 euro.
7. Modyfikacja katalogu okoliczności świadczących o wyższym ryzyku AML, m.in. przez uznanie za takowe powiązanie transakcji z ropą naftową, bronią, metalami szlachetnymi, tytoniem czy też nabycie nieruchomości w obszarze państwa ubiegania się o prawo pobytu.
8. Modyfikacja obowiązków instytucji obowiązanej w związku z wykryciem transakcji nietypowych lub nienaturalnie złożonych – przez podjęcie działań wyjaśniających do okoliczności transakcji skomplikowanych, opiewających na wysokie kwoty nieuzasadnione okolicznościami, nietypowo przeprowadzanych lub wydających się nie mieć uzasadnienia gospodarczego lub prawnego.
9. Doprecyzowanie listy państw wysokiego ryzyka, wobec których należy stosować wzmożone środki bezpieczeństwa – przez odesłanie do delegowanego aktu Komisji Europejskiej.
10. Wprowadzenie obowiązku uzyskania zezwolenia Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) lub KNF na utworzenie przez instytucję obowiązaną oddziału lub przedstawicielstwa w państwie trzecim wysokiego ryzyka.
11. Zmiana wymogów, jakie powinny spełniać procedury przyjęte przez instytucje obowiązane zgodnie z ustawą.
12. Zmiana regulacji związanych z obowiązkiem zachowania poufności przez instytucje obowiązane – zawężenie wyjątków dopuszczających wymianę takich informacji między podmiotami z grupy.
13. Rozszerzenie katalogu instytucji zobowiązanych do dokonania i aktualizacji wpisów w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) oraz wprowadzenie dodatkowych kar pieniężnych możliwych do nałożenia w przypadku niedokonania aktualizacji danych w CRBR lub podania wprowadzających w błąd informacji..
14. Nałożenie na beneficjentów rzeczywistych dodatkowych obowiązków i kar w zakresie związanym z CRBR – nałożenie na beneficjentów rzeczywistych obowiązku dostarczenia podmiotom zobowiązanym do dokonywania zgłoszeń w CRBR informacji i dokumentów niezbędnych do zgłoszenia informacji o beneficjencie rzeczywistym i jej aktualizacji w ustawowym terminie oraz zastrzeżenie kary pieniężnej możliwej do nałożenia na beneficjenta rzeczywistego w przypadku niedochowania obowiązku w wysokości do 50.000 zł.
15. Uchylenie wymogu niekaralności oraz posiadania odpowiedniego doświadczenia zawodowego i wiedzy nałożonych ustawą AML na niektórych przedsiębiorców oraz osoby sprawujące określone funkcje (m.in. świadczących usługi polegające na pełnieniu funkcji członka zarządu lub umożliwianiu innej osobie pełnienia tej funkcji lub podobnej funkcji w osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej oraz pośredników w obrocie nieruchomościami) i w związku z tym uchylenie kar pieniężnych możliwych do nałożenia w przypadku niespełnienia przez te osoby ustawowych wymogów.
16. Wprowadzenie nowych kategorii działalności reglamentowanej, tj. działalność na rzecz spółek lub trustów w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 16 (z wyjątkiem adwokatów i radców prawnych) oraz działalność w zakresie walut wirtualnych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 12 (m.in. działalność polegająca na świadczeniu usług wymiany między walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi).
17. Utworzenie dwóch nowych rejestrów: rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów oraz rejestru walut wirtualnych; wprowadzenie obowiązku uzyskania wpisu przed rozpoczęciem prowadzenia działalności przez określone ustawą podmioty, a także zastrzeżenie kar pieniężnych możliwych do nałożenia na podmioty prowadzące działalność bez uzyskania wpisu do właściwego dla nich na podstawie ustawy rejestru..
18. Wprowadzenie możliwości nałożenia kary administracyjnej m.in. w przypadku niewyznaczenia osoby z organu zarządzającego odpowiedzialnej za wdrażanie obowiązków określonych w ustawie lub niewdrożenia zaleceń pokontrolnych.
19. Zmiana definicji beneficjenta rzeczywistego, polegająca przede wszystkim na rozszerzeniu katalogu osób uznawanych za beneficjenta rzeczywistego w przypadku trustu o: 1. beneficjenta lub – w przypadku, gdy osoby fizyczne czerpiące korzyści z danego trustu nie zostały jeszcze określone – grupę osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust, 2. inną osobę fizyczną o uprawnieniach lub obowiązkach równoważnych do określonych w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. b. Zmiany wchodzą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Zobacz również:
