Obowiązek zgłaszania beneficjentów rzeczywistych NGO do CRBR

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z 30 marca 2021 roku stanowi, że organizacje pozarządowe mają obowiązek zgłaszania swoich beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Zmiana ta weszła w życie 31 października 2021 roku i dotyczy wszystkich – poza stowarzyszeniami zwykłymi – organizacji non-profit.

Organizacje NGO zarejestrowane w KRS przed 31 października 2021 roku mają czas na dokonanie zgłoszenia do 31 stycznia 2022 roku. Podmioty zarejestrowane w późniejszym terminie muszą dokonać zgłoszenia w ciągu 7 dni od wpisu do KRS.

Co to jest CRBR?

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych to system teleinformatyczny, który ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego poprzez wzmocnienie procesów przeciwdziałania praniu pieniędzy. Dokładniej mówiąc, cel ten ma być osiągnięty przez ułatwienie rzetelnej weryfikacji struktur organizacyjnych osób prawnych – w tym organizacji non-profit, czyli fundacji oraz stowarzyszeń.

Dowiedz się więcej: Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Kim jest beneficjent rzeczywisty?

Beneficjent rzeczywisty w kontekście przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu to każda osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad instytucją poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez instytucję, lub każda osoba fizyczna, w której imieniu są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna. W skrócie można więc powiedzieć, że beneficjentem rzeczywistym w danej instytucji jest jej faktyczny decydent.

Dowiedz się więcej: Beneficjent rzeczywisty

Kim jest beneficjent rzeczywisty w organizacji pozarządowej?

Beneficjentem rzeczywistym w stowarzyszeniu rejestrowym osób fizycznych jest każda osoba fizyczna, która w organie stanowiącym ma więcej niż 25% głosów. Jeśli takich osób nie ma, wtedy jako beneficjentów rzeczywistych w CRBR trzeba wskazać wszystkich członków zarządu.

Beneficjentem rzeczywistym w fundacji założonej przez osoby fizyczne jest każda osoba fizyczna, która jest członkiem organów stanowiących fundacji i posiada kompetencje do podejmowania kluczowych dla fundacji decyzji, na przykład ma głos w sprawie zmiany statutu fundacji. Beneficjentem rzeczywistym jest każdy członek organów stanowiących, który ma w nich więcej niż 25% głosów. Jeśli takich osób nie ma, wtedy beneficjentem rzeczywistym zgłaszanym do CRBR jest każdy członek zarządu.

Warto zwrócić uwagę, że pojęcie „beneficjent rzeczywisty” w kontekście fundacji i stowarzyszeń w żaden sposób nie jest związane z osobami korzystającymi ze wsparcia organizacji NGO.

Obowiązki organizacji non-profit dotyczące CRBR

Instytucje pozarządowe zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed 31 października 2021 roku mają czas na dokonanie zgłoszenia do 31 stycznia 2022 roku. Natomiast podmioty zarejestrowane później muszą dokonać zgłoszenia w ciągu 7 dni od wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Organizacje NGO muszą ponadto zgłaszać wszelkie zmiany dotyczące swoich beneficjentów rzeczywistych oraz inne zmiany podlegające wpisom w ciągu 7 dni od dnia wystąpienia danej zmiany.

Do biegu wspomnianych powyżej terminów nie wlicza się sobót oraz dni ustawowo wolnych od pracy.

Organizacje NGO muszą zgłaszać do CRBR następujące dane swojej organizacji: nazwa (firma), forma organizacyjna, siedziba, numer KRS oraz numer NIP (jeżeli został nadany).

Organizacje NGO zgłaszają do CRBR następujące dane swoich beneficjentów rzeczywistych: imię i nazwisko, każde posiadane obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL (albo data urodzenia w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL), informacja o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.

Zgłoszenia do CRBR mogą być dokonywane wyłącznie na stronie crbr.podatki.gov.pl.

Kary dla NGO i beneficjentów rzeczywistych za naruszenia

Ustawa AML przewiduje dotkliwe kary za naruszenia w zakresie dokonywania zgłoszeń do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych:

• do 1 miliona zł dla organizacji non-profit, która nie zgłosiła swoich beneficjentów rzeczywistych w terminie lub podała nieprawdziwe dane,
• do 50 tysięcy zł kary dla beneficjenta rzeczywistego, który nie dostarczył organizacji pozarządowej wymaganych informacji lub podał dane nieprawdziwe.